Het nucleair onderzoekscentrum in Mol (SCK CEN) gaat samenwerken met het Nederlandse bedrijf TerThera. Beide spelers willen de krachten bundelen in het onderzoek naar de "beloftevolle kankerbehandeling" met Terbium-161.

Naast kennis en technieken zal SCK CEN ook de toegang tot gadolinium delen met TerThera. Gadolinium is een zeldzaam aardmetaal en tevens de noodzakelijke grondstof voor Terbium-161, wat dan weer "dé therapeutische radio-isotoop van de toekomst" wordt genoemd. SCK CEN in Mol staat wereldwijd bekend als een van de belangrijkste producenten van medische radio-isotopen

Bij nucleaire geneeskunde maakt men gebruik van licht radioactieve stoffen om weefsel in beeld te brengen. Verder kunnen radioactieve stoffen worden ingezet als behandeling tegen kanker. Radiofarmaca hebben twee hoofdbestanddelen: moleculen om kankercellen gericht op te sporen en een radioactieve stof. Wanneer beide aan elkaar gehecht zijn, kunnen zij zich selectief richten op kankercellen en die bestralen zonder gezond weefsel aan te tasten. 

Therapeutische radio-isotopen zijn zo een onmisbare schakel in kankerbehandelingen: een dragermolecule brengt een radio-isotoop precies naar de kankercellen. Zodra de dragermolecule zich aan de cel heeft vastgehecht of erin wordt opgenomen, kan de radio-isotoop de kankercel bestralen. De kankercellen raken vervolgens beschadigd, waardoor ze afsterven en de tumor krimpt.

Terbium-161 is een zilverwit, glimmend metaal met een bijzondere eigenschap. Per injectie in een kankercel, kan zich namelijk een hogere dosis van het isotoop opstapelen, wat een groter therapeutisch effect heeft zonder gezond weefsel te beschadigen. TerThera en SCK CEN zullen samenwerken om Terbium-161 te produceren en te onderzoeken om zo patiënten te kunnen behandelen. 

"Men verwacht dat doelgerichte kankertherapieën met Terbium-161 een hoger therapeutisch effect hebben omwille van die eigenschappen", duidt Koen Hasaers bij SCK CEN. "Dat therapeutische effect moet wel nog bewezen worden, en dat vraagt meer onderzoek", vervolgt Philippe van Overeem van TerThera. 

Samen zullen de spelers het productieproces van Terbium-161 voor hun rekening nemen. Want, hoe meer Terbium-161 er beschikbaar is, hoe meer onderzoeken er uitgevoerd kunnen worden en hoe sneller de radio-isotoop bij de patiënt belandt. TerThera heeft een ononderbroken toegang tot die grondstof, terwijl SCK CEN er de juiste scheidingstechniek voor heeft. 

Een recente casus toonde aan dat, bij een uitbehandelde patiënt met prostaatkanker, na een dosis Terbium-161 het volume van de tumor afnam en uitzaaiingen verdwenen. "Dat is een positief signaal, maar het vergt meer onderzoek" besluit Van Overeem. "Tot op heden heeft het onderzoek lang op zich laten wachten door een tekort aan de grondstof gadolinium-160."