Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) beveelt momenteel niet aan om op individuele basis PFAS-bloedtests uit te voeren. Omdat er nog veel onduidelijk is over de gezondheidsrisico's en opsporing van de niet-afbreekbare synthetische stoffen, vindt het kenniscentrum de kans dat zo'n test een patiënt een concreet voordeel biedt erg klein.
Op basis van de huidige wetenschappelijke kennis vinden de KCE-experts een individuele screening niet aangewezen, behalve in de context van wetenschappelijk onderzoek. De instelling benadrukt dat het evenwel cruciaal is om de kennis over PFAS te vergroten. Voorlopig zijn er nog veel vragen en weinig antwoorden.
"Voorzorgsmaatregelen gegrond"
PFAS wordt in verband gebracht met allerlei gezondheidsproblemen, zoals immuunstoornissen, een verhoging van het cholesterolgehalte in het bloed en een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker. Hoewel er nog veel onbekend is over de pathologische mechanismen (blootstellingsduur, dosis, type PFAS, ernst van de ziekte), zijn de voorzorgsmaatregelen van de afgelopen jaren volgens het KCE "volkomen gegrond".
De experts weten niet hoe het risico op ernstige ziekten precies samenhangt met de hoeveelheid PFAS in het bloed. Er bestaat ook nog geen gestandaardiseerde methode om PFAS-concentraties betrouwbaar te meten en experts zijn het niet eens over welke stoffen precies opgespoord moeten worden. Ook ontbreekt bewijs voor doeltreffende medische interventies die de gezondheid aantoonbaar verbeteren van iemand met een hoge PFAS-waarde.
Financiële en psychologische nadelen
Daarnaast kan een individuele bloedtest volgens het kenniscentrum leiden tot mogelijke financiële en psychologische nadelen. Denk dan bijvoorbeeld aan de kosten van de test, bijkomende medische onderzoeken met een onduidelijk nut, en angst of onzekerheid.
PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) zijn bijna overal in het milieu terug te vinden en worden ook wel 'eeuwige vervuilers' genoemd, omdat ze nauwelijks afbreken in water en de bodem. Via die weg kunnen PFAS terechtkomen in dieren en planten en uiteindelijk op ons bord belanden. Blootstelling via voeding is volgens het KCE haast onvermijdelijk.
Het KCE roept de overheid op om volop te investeren in een "ambitieus, goed gestructureerd en gecoördineerd interfederaal onderzoeksprogramma". "Idealiter gebeurt dat in samenwerking met andere Europese landen, want PFAS is een grensoverschrijdend probleem", klinkt het.
In juli 2026 volgt een diepgaandere analyse van het kenniscentrum over het nut van individuele bloedtesten.
DOI: 10.57598/R403A.
